20 Ağustos 2017 Pazar

Çay ve Tein




Kahve ve kafein ilişkisi denildiği zaman hepimizin kafasında az da olsa birşeyler beliriyor. Peki çay ve tein denildiği zaman? Nasıl yani çayda da mı kafein var diyenler oluyor hemen. Tabi ki normal sınırlarda kalındığı zaman kafein de çok zararlı diyemeyiz. Hatta gün içinde hepimizin ihtiyacı oluyor kafeine. Kafein ile karşılaştırıldığında bitkisel özelliğinden dolayı çaydaki tein daha masumdur.

Çoğumuzun vazgeçilmezidir bol köpüklü bir türk kahvesi ve aynı zamanda hem güne merhaba derken kahvaltımızda hem de gün içinde içtiğimiz sıcacık çaylar…

Tavsiye edilen ölçüleri aşmamak kaydıyla her birinin ayrı bir keyfi ve ayrı bir tadı vardır.

Kafein; tein, matein, guaranin gibi isimlerle de anılan ve başlıca kahve, çay, kolalı içecekler ve az miktarda da kakaoda bulunan alkali bir kimyasal maddedir.

Aslında tein ve kafein kimyasal yapılarına bakıldığı zaman özdeştir. 

Bir fincan çayda 30 mg kafein bulunmaktadır. Kahve çeşitleriyle karşılaştırırsak bir fincan kahvede 100 mg a kadar çıkmaktadır kafein oranı. (Türk kahvesi:60 mg, Espresso:100 mg, Filtre Kahve:100 mg) Eczacılar Birliğinin önerdiği günlük kafein tüketim miktarı da 300 mg.dır.

Ancak çay bitkisinin yapısı sayesinde tein etkileşim olarak bazı farklılıklara sahiptir.
  • Beyaz ve yeşil çay gibi çok az işlem görmüş çay çeşitleri özellikle de demleme koşullarını tam uyguladığımız zaman çok az miktarda kafein içermektedir. Daha az demlemek, aşırı kaynar su kullanmamak tein oranını etkileyen en önemli faktörlerdendir.
  • L-teanin, çay bitkisinde bulunan bir amino asit (proteinleri oluşturan temel yapı taşları) olarak stresi azaltır ve rahatlama sağlar. Kafeinle uyumlu bir şekilde etkileşime girer ve vücuda dinçlik verirken aynı zamanda da yatıştırır. 
  • Çay bitkisinde yüksek oranda bulunan antioksidan kafein emilimini yavaşlatır. Böylece yüksek oranlı bir kafein almazsınız ama kafeinin vücuda verdiği dinçlik ve dinamiklik özelliklerini daha faydalı bir şekilde almış olursunuz.
Kahvedeki kafein beyin sinir hücrelerini uyararak ve hatta biraz da sinirleri gererek ayılmışlık ve canlanmışlık duygusu verirken; çaydaki kafein (tein) L-teanin le de etkileşime girerek sinirleri uyarmaz; gevşetir ve rahatlatır. Ruhu dinlendirir ve daha zinde hissetmemizi sağlar.

Kahvedeki kafeinin vücuttaki etkisi 2 saat sonra kaybolur ve tüm yorgunluğumuz kaldığı yerden kendini gösterirken; çaydaki kafeinin etkisi gerçek rahatlama ile sonuçlanır.

Çay bitkisi gördüğü işlemlere göre sınıflandırılmakta olup her bir sınıfın ayrı özellikleri vardır. En az işlem görmüş çay çeşitlerinde yok denecek kadar azdır kafein miktarı.Yine de tüm çay sınıfları için konuşacak olursak hepimizin ihtiyaç duyduğu kafein oranı çayda masum seviyelerdedir.

Kafein içeriğine göre en azdan en fazlaya göre çay çeşitlerinin sıralaması ise şöyledir;
Beyaz Çay < Yeşil Çay < Oolong Çayı < Siyah Çay

Keyifli ve dinlendirici çaylar içmeniz dileğiyle …

1 yorum:

  1. Tam da akşam çayını içerken keşfettim blogunuzu, çay her derde deva :)

    YanıtlaSil