5 Kasım 2017 Pazar

Çay Kültürleri



Yüzyıllar öncesinde Çin’de keşfedilen çay bitkisi, şimdi ne kadar çok ülkede ve ne kadar farklı çeşitlerde içiliyor değil mi? Çin çayı, Japon Çayı, Fas Çayı, Türk Çayı ve daha onlarcası. Aslında içilen bitki ve yapılan çay keyfi her ne kadar ortak olsa da her ülkenin kendi kültürü doğrultusunda bir çay ritüeli oluşmuş.

Çin, çayın ve çay kültürünün doğduğu ve burdan bütün dünyaya yayıldığı yerdir, kendi kültürlerine özgü çay evlerine ve farklı çay çeşitlerinin elde edildiği çok geniş çay tarlarlarına sahiplerdir. Misafirlere çay ikram etmek bir gelenektir. Halkın sevdiği çay, bölgelere göre değişir. Her bölgenin de kendine özgü çay demleme yöntemi vardır. Çeşit çeşit çayın satıldığı pazarlar ve çay dükkanlarında insan kokular ve farklı aromalar içinde kendini kaybedebilir gerçekten de.

Japonya’da çaya bir sanat olarak ayrıca değer verilir, çay seremonileri çok özeldir. Çayın felsefesi ayrı bir öneme sahiptir. Özel çay evlerinde gerçekleştirilen seremonilerde öncelikli olan konukları en uygun ve en zarif bir biçimde ağırlamaktır. Farklı çay varyetelerine sahip oldukları için Japon çaylarının yaprakları ve aromaları Çin çaylarına göre daha farklıdır, ağırlıklı olarak yeşil çay içilir. En popüler çaylardan biri olan matcha çayı yüksek sağlık özellikleriyle de birçok ülkeden tercih edilmekte ve çırpma yöntemiyle hazırlanmaktadır.

Çayla 17.yüzyılın sonunda sömürgesi Hindistan vasıtasıyla tanışan İngilizler için çay, zamanla çok popüler bir içecek oldu. Çayın ilk başlarda pahalı olması, yaygın bir içecek olmasını engelledi. Bu da çayı üst düzey toplantılara özgü bir şölen, prenslere ve asillere ayrılmış bir hediye haline getirdi. En çok tercih edilen çay bergamot esansı ile harmanlanarak hazırlanan bir siyah çay çeşidi olan Earl Grey’dir ve çayın yanında genelde süt de sunulur. Akşamüstü yapılan beş çayı buluşmaları İngiltere’de ayrı bir gelenek haline gelmiştir.

1900’lü yıllarda tam anlamıyla çay üretimi ile tanışan ülkemizde de bir fincan sıcak çayın ayrı bir önemi vardır. Sohbetlere eşlik eden, kışın içimizi ısıtan, rahatlatan bir fincan çay her durumda ikram edilebilir. Genel olarak siyah çay tüketilse de özellikle son dönemlerde yeşil çay ve beyaz çay çeşitleri de hayatımıza girmiştir. Farklı yörelerimizde demleme ve sunum çeşitliliğiyle de çay tarihine farklı katkılarımız olmuştur. Kıtlama yapmak, ince belli bardakta çay içmek ayrı bir keyiftir ülkemizde.

Her ülkenin çayı demlerken, sunarken ve içerken farklı gelenekleri vardır. Rusya’da her öğünde çay içilir. Fas’ta her çaya mutlaka bolca nane eklenir. Hindistan’da baharatların yoğun kullanıldığı çaylar popülerdir. Tibet’te acı çay içmek için saatlerce demleme yapılır. Ülkelerin çay geleneği farklılık gösterse de tüm gün boyunca bize eşlik eden çay aslında hayatımızın keyifli bir parçasıdır.




Çay Kitabı ( Kakuzo Okakura)

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder